BEELDENDE KUNST
Naast film interesseert Van Gasteren zich voor kunst, technologie en de Nederlandse waterhuishouding.
De fascinatie voor het water leidde tot de permanente kunstwerken De wortels van de stad in het metrostation Nieuwmarkt Amsterdam, het monument voor het Normaal Amsterdams Peil in het Stadhuis/Muziektheater te Amsterdam en een plan voor de inrichting van het eiland Neeltje Jans.
DE WORTELS VAN DE STAD
Dit kunstwerk laat zien dat Amsterdam op palen is gebouwd. Heipalen, die door het plafond van het metrostation naar beneden komen, worden opgevangen door stalen U-balken. Zij geven de suggestie dat de huizen op het metrostation door deze palen worden opgevangen. Een damwand in de muur boven houdt als het ware het grondwater uit het station.
Van Gasteren maakte deel uit van het collectief dat de kunst in het metrostation realiseerde. In dit collectief zaten ook Jan Sierhuis, Bert Griepink, Roel van den Ende en Tine Hofman. Samen met Jan Sierhuis en Bert Griepink maakte hij bovendien Groeten uit de Nieuwmarkt, vier grote foto- en spiegelpanelen. De fotopanelen tonen momenten uit de geschiedenis van de Nieuwmarktbuurt.
NORMAAL AMSTERDAMS PEIL
In het Stadhuis/Muziektheater van Amsterdam geeft een 30 meter lange dwarsdoorsnede uit marmer, glas en aluminium de ligging van Nederland aan ten opzichte van het NAP. Twee waterkolommen laten de actuele waterstand zien van de Noordzee door middel van een telefoonverbinding met de computer van Rijkswaterstaat. Een derde waterkolom toont de extreem hoge waterstand in februari 1953: 5,5 meter boven NAP.
Een paal die op de tweede zandlaag geheid is en los staat van het gebouw, wordt bekroond met een grote koperen bout waarvan de bovenkant precies op het nulniveau van het Normaal Amsterdams Peil is afgesteld. De bezoeker kan er zijn hand op leggen.
Het monument werd op 18 mei 1988 geopend door de minister van Verkeer en Waterstaat, mevr. Neelie Smit-Kroes, en door de Stichting Normaal Amsterdams Peil overgedragen aan de Gemeente Amsterdam. Op dit moment werft de stichting fondsen voor de inrichting van een permanente tentoonstelling over het NAP in het stadhuis.
Op 12 oktober 2010 werd het Bezoekerscentrum bij het monument van het NAP door Prins Willem Alexander geopend.
In het bezoekerscentrum is een tentoonstelling ingericht voor een breed publiek. Tevens zijn er drie educatieve programma’s voor het onderwijs.
PLAN VOOR DE INRICHTING VAN NEELTJE JANS
In 1985 werd Van Gasteren benaderd door de provincie Zeeland om een plan te maken voor het werkeiland t.b.v. de bouw van de Stormvloedkering in de Oosterschelde Neeltje Jans.
De provincie had behoefte aan ideeën om de te verwachten toeristenstromen in goede banen te leiden. Van Gasteren stelde een werkgroep samen die bestond uit de architecten Wilhelm Holzbauer, Frei Otto en de constructeur Martin Manning.
Met deze werkgroep en de Heidemij en Grontmij werd een plan ontwikkeld dat voorzag in een geconcentreerde bebouwing aan de noordkant nabij het Topshuis en een natuurlijke ontwikkeling van de rest van het eiland. De bebouwing bevatte multifunctionele ruimten onder een drietal lage koepels, waarin een museum met toebehoren en restauratieve voorzieningen.
Om te benadrukken dat Neeltje Jans een kunstmatig eiland is wilde Van Gasteren het eiland vastzetten met ankers en moeren van 25/15m. Hij ontwikkelde bovendien het plan om de diepste polder van Nederland te maken door het (opnieuw) droogzetten van de reservepijler. Dan zou de bezoeker maat en schaal van de pijlers, en dus van de stormvloedkering kunnen ervaren.
Het totaalplan werd in 1987 aanvaard door Gedeputeerde Staten, was begroot op 130 miljoen gulden, dat bleek teveel.
SUNNY
IMPLO, 1970 (met Fred Wessels)
Een bol, diameter 2,5 meter, met een opening aan de onderzijde van 60 cm, waar de bezoeker zijn hoofd in kon steken. De opgehangen bol bewoog vertikaal heen en weer met een snelheid die voor de toeschouwer net niet waarneembaar was. De bol bevatte inwendig 400 lichtpuntjes, 24 luidsprekers en er was een muziek/geluidsprogramma. Dit trad in werking wanneer de bezoeker zijn hoofd door het gat had gestoken. Duidelijk oogmerk was de desoriëntering, doch tevens bood het project een mogelijkheid voor "de bezoeker" in isolement totaal tot rust to komen. De bezoeker hoorde het eigen hart kloppen en het bloed door zijn aderen stromen. Sunny Implo is te beschouwen als een psychotherapeutisch kunstwerk. In wezen behoort het op iedere straathoek van een stad to worden geplaatst.
Sunny
Implo is na aankoop door de Gemeente Amsterdam en na expositie door het Stedelijk Museum, opgeslagen in
een hal van Schiphol-Oost. Hierna werd het opgeslagen in een pakhuis aan de Oostelijke Handelskade.
Dit werd verbouwd voor de huisvesting van het Instituut voor Sociale Geschiedenis. Sunny Implo bleek toen niet meer
to verwijderen uit de opslagruimte, daar geen deur breed genoeg was. Een manco aan
coordinatie tussen architecten, aannemers, overheid en musea.
De makers hebben het toen ter plaatse in stukken gezaagd en gereedgemaakt voor de vuilnisophaaldienst.
BOLBEWUST: Materieschilderijen en Multipels vanaf 1965
Begin
1965 gaf Louis van Gasteren gastcolleges aan het Carpenter Center for Visual
Arts, Harvard, USA. Hij ontwikkelde daar twee begrippen,nl. ‘interspatiëren’ en
‘bolbewust denken’ die resulteerden in respectievelijk TARGETS en de materieschilderijen
onder de titel BOLBEWUST.
TARGETS EN BOLBEWUSTE schilderijen werden voor het eerst tentoongesteld in de nieuwe vleugel van het Stedelijk Museum bij Liga Nieuw Beelden in 1966.
Stichting ARTEC
De stichting heeft tot doel het in contact brengen van kunstenaars en wetenschappers. In de jaren 1970 en 1980 leidde de stichting een bloeiend bestaan met steun van het toenmalige ministerie van CRM. Iedere woensdag betraden kunstenaars het kantoor van de stichting om zich door secretaris Van Gasteren en contactman Kees van der Veer te laten adviseren en begeleiden op het terrein van techniek, technologie en nieuwe materialen. Het problematisch project van de kunstenaar werd doorgeleid naar de voltallige Commissie van Advies, bestaande uit hoogleraren uit verschillende disciplines. Plenaire vergaderingen waren hiervan het resultaat tijdens welke altijd boeiende interdisciplinaire discussies plaatsvonden. De leden van de Commissie van Advies verleenden regelmatig gastvrijheid aan de hulp zoekende kunstenaars in hun werkplaatsen/laboratoria. Eind 1980 stelde het bestuur vast dat de functie van ARTEC overbodig was geworden door het verbeterde kunstvakonderwijs en werden de activiteiten van ARTEC met bijbehorende geldstroom overgeheveld naar het TRANSFERPUNT aan de TU Delft. De stichting bestaat echter nog steeds en wordt nog regelmatig door kunstenaars geconsulteerd.
Publicaties:
Dolende Da Vinci’s, Inventarisatie van aktiviteiten op het grensgebied van kunst, wetenschap en techniek, door Cas Smithuijsen, 1982
50 ARTEC Projecten, door Hans de Jonge, 1983